Celem działania koła zębatego jest wprawienie w ruch danego elementu. Koło zębate odpowiedzialne jest za przekazywanie siły poprzez zmienienie ruchu obrotowego w ruch posuwisty z określonym kierunkiem uzależnionym od kierunku obrotu koła zębatego.
Konstrukcja koła zębatego
Na podstawy konstrukcji koła zębatego składa się wieniec zębaty, piasta oraz łącznik stanowiący spoiwo dwóch uprzednio wymienionych elementów. W poszczególnych kołach zębatych – głównie tych o niewielkiej średnicy oraz małej liczbie zębów, łącznik nie występuje. W takich sytuacjach wieniec zębaty spełnia rolę piasty. Tego rodzaju konstrukcja kół zębatych nazywana jest zębnikiem, który jest bezpośrednio nacięty na wale tworząc z nim integralną całość. Zdarza się również, że może być on osadzony na podstawie połączenia wciskowego.
Koło zębate osadzone jest na wale przy udziale łącznika wpustowego, wielowypustowego, bądź rzadziej – klinowego. Oznacza to, że wieniec zębaty zbudowany jest z wieńca oraz zębów z niego wystających. Przestrzenie występujące pomiędzy zębami noszą nazwę wrębów. Do parametrów charakteryzujących tytułowy element zaliczamy średnicę podziałkową, liczbę zębów, średnicę wierzchołkową, średnicę stóp, średnicę koła zasadniczego, podziałkę obwodową oraz zasadniczą, moduł zęba, jego wysokość, wysokość głowy oraz stopy zęba, współczynnik tejże wysokości, współczynnik korekcji, a także luz wierzchołkowy. Duża liczba parametrów określających rodzaj koła zębatego jest istotna ze względu na rodzaj układu w którym koło ma być zastosowane.
Mechanizm działania koła zębatego
W układach mechanicznych w których zastosowano więcej niż jedno koło zębate wspólnie zazębiające się zęby ulegają poślizgom. Tego typu występowanie poślizgu jest zjawiskiem niekorzystnym, choć możliwym do uniknięcia. Kluczem jest w tym wypadku odpowiednie dobranie rodzaju koła zębatego do warunków pracy, a w tym pomagają nam skonkretyzowane parametry o których wspominaliśmy powyżej.
Koło zębate i jego wytrzymałość
Złożoność zjawisk zachodzących w mechanizmach wykorzystujących koła zębate sprawia, iż niemożliwym jest obliczenie poziomu wytrzymałości zęba. Tradycyjnie stosuje się w takich przypadkach metody parametryczne związane z poziomem przenoszonej mocy, prędkości kół, ich wielkości, liczby zębów, przełożenia, intensywności pracy, rodzaju smarowania oraz wielu innych. Zmienne wynikające z wyżej wymienionych parametrów po analizie oraz obliczeniach dają możliwość wyliczenia optymalnego modułu zęba. Współczesne rozwiązania technologiczne pozwalają ponadto na komputerowe modelowanie modułów, co stanowi przyszłość ewolucji kół zębowych.
Koła zębate znajdziesz w sklepie Akcesoria.cnc.info.pl – https://www.akcesoria.cnc.info.pl/278-mechanika/listwy-i-kola-zebate/kola-zebate
